Επίσκεψη στο σχεδιαστικό κέντρο και στη μονάδα παραγωγής της Nissan στην Αγγλία
Σχεδιαστικό κέντρο, έρευνα-εξέλιξη και παραγωγή. Η Nissan έχει ολοκληρώσει την απόβασή της στη γηραιά Αλβιώνα, η οποία πλέον αποτελεί το άντρο της για την ευρωπαϊκή αγορά.
ΚΕΙΜΕΝΟ: IAKΩBOΣ KPOMMYΔAΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: NISSAN, I. K.
ΕΛAXIΣTA στοιχεία προδίδουν την ταυτότητα του ανακαινισμένου κτιρίου που βρίσκεται μόλις λίγα μέτρα μακριά από το σιδηροδρομικό σταθμό του Πάντινγκτον στο κέντρο του Λονδίνου. Όταν κατασκευάστηκε, το 1969, χρησιμοποιούνταν για την επισκευή τρένων, κάτι που συνεχίστηκε μέχρι τη δεκαετία του ’80, οπότε εγκαταλείφτηκε από τους βρετανικούς σιδηροδρόμους. Η «ροτόντα» -όπως ονομάζεται- έμεινε εγκαταλελειμμένη μέχρι την άνοιξη του 2002, όταν η Nissan αποφάσισε πως θα αποτελούσε τον ιδανικό χώρο για να στήσει το νέο της ευρωπαϊκό κέντρο σχεδιασμού στην Ευρώπη (NDE).
Σχεδιάζοντας για το αύριο
Οι κάμερες στην οροφή δίνουν την πρώτη υποψία ότι κάτι διαφορετικό πρέπει να κρύβεται πίσω από τους λευκούς τοίχους, αίσθηση που αρχίζει να επαληθεύεται με το που περνάς τις αυτόματες πόρτες της εισόδου. Εκεί, δύο κύριοι της ασφάλειας, με ευγενικό τρόπο, αλλά και με ύφος που δε σηκώνει αντιρρήσεις, σου ζητούν να παραδώσεις φωτογραφικές μηχανές και κινητά τηλεφώνα πριν περάσεις στα ενδότερα. Ο αρχικά τεράστιος ενιαίος χώρος έχει στρατηγικά διαιρεθεί σε αίθουσες συμβουλίων και σχεδιαστήρια, των οποίων τα παράθυρα, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι καλυμμένα. Κατεβαίνοντας στο υπόγειο υπάρχουν οι αίθουσες όπου κατασκευάζονται τα μοντέλα από πηλό, που παραδοσιακά -και παρά τη ραγδαία εξέλιξη των υπολογιστών- αποτελούν την απόλυτη λύση, ώστε κάποιος να καταλάβει πώς δείχνουν οι επιφάνειες στην πραγματικότητα και κάτω από διαφορετικές συνθήκες φωτισμού. Στη «ροτόντα» υπάρχει η δυνατότητα ακόμα και για την κατασκευή μοντέλων σε κλίμακα 1:1, αλλά και πρωτοτύπων από συνθετικά υλικά. Με αυτόν τον τρόπο, υπάρχει άμεση επαφή των σχεδιαστών με τους τεχνίτες, με αποτέλεσμα οι εργασίες να πραγματοποιούνται ταχύτερα. Με λίγα λόγια, μιλάμε για μια κάθετη μονάδα παραγωγής μελλοντικών μοντέλων.
Eίναι πολύ σημαντική και η επαφή με το κέντρο εξέλιξης στο Κράνφιλντ, ειδικά τώρα που ο χρόνος εξέλιξης ενός αυτοκινήτου, από τα πρώτα σκίτσα μέχρι την παραγωγή, διαρκεί μόλις δύο με τρία χρόνια. Σύμφωνα με τον Γκράιχαμ Κόρνφοθ, υπεύθυνο του τμήματος έρευνας κι εξέλιξης, ένας από τους βασικούς στόχους πλέον είναι να γίνονται όσο το δυνατόν περισσότερες δοκιμές μέσω υπολογιστών, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η ανάγκη για κατασκευή πρωτοτύπων και δοκιμές στο δρόμο, που και ιδιαίτερα δαπανηρές είναι και περικλείουν μεγαλύτερους κινδύνους.
Ξεχωριστός τόπος, λοιπόν, κι εγκαταστάσεις στην υπηρεσία των δημιουργών. Ωστόσο, αποδίδουν όλα αυτά; Μέχρι στιγμής, έχουμε πάρει μόνο μια μικρή γεύση από τη δουλειά που πραγματοποιείται στο NDE κυρίως μέσω πρωτοτύπων, όμως, όπως μας υπόσχονται οι άνθρωποι της Nissan, σύντομα θα έρθει και το... κυρίως πιάτο.
Κατασκευάζοντας σήμερα
Προσγείωση στο αεροδρόμιο του Νιούκαστλ, στη βορειοανατολική ακτή της Αγγλίας, περίπου απέναντι από τη Δανία. Το τοπίο αλλάζει δραματικά, με την έντονη ζωή του Λονδίνου να δίνει τη θέση της στο καταπράσινο τοπίο της βρετανικής υπαίθρου. Πλησιάζοντας τα περίχωρα του Σάδερλαντ, μια σειρά από ανεμογεννήτριες εμφανίζεται, δίνοντας το στίγμα του εργοστασίου της Nissan (NMUK). Τον περασμένο Νοέμβριο μπήκε σε λειτουργία το αιολικό πάρκο, το οποίο υπολογίζεται ότι θα καλύπτει το 5% των ετήσιων ενεργειακών αναγκών της μονάδας. Αυτή η κίνηση, εκτός τα προφανή περιβαλλοντικά οφέλη, αυξάνει και την αποδοτικότητα, μια έννοια που κυριαρχεί σε κάθε σημείο των εγκαταστάσεων. Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός, η περικοπή των εξόδων μονόδρομος, με αποτέλεσμα να χρειάζονται τέτοιου είδους κινήσεις ώστε να καταφέρεις το κάτι παραπάνω που θα σε κρατήσει ζωντανό.
Όταν άρχισε η κατασκευή των εγκαταστάσεων, το 1984, και στη συνέχεια ξεκίνησε η λειτουργία, το 1986, οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές απ’ ό,τι σήμερα. Η κατασκευή αυτοκινήτων ήταν εξασφαλισμένη και, κατ’ επέκταση, το ίδιο ίσχυε και για τις θέσεις εργασίας. Στο εργοστάσιο σήμερα υπάρχουν δύο παράλληλες γραμμές παραγωγής. Η μια κατασκευάζει τα Primera, Almera και Note, ενώ η δεύτερη τα Micra και Micra C+C. Η ιαπωνική φιλοσοφία παραγωγής, προσαρμοσμένη στα μέτρα της εταιρείας (Nissan Production Way), είναι πανταχού παρούσα. Κάθε πρόβλημα που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κατασκευής ενός αυτοκινήτου αντιμετωπίζεται επιτόπου, ώστε να μη μεταφέρεται στα επόμενα στάδια. Για το φόβο των Ιουδαίων, στο τέλος μια έμπειρη ομάδα τεχνικών οδηγεί κάθε αυτοκίνητο σε ειδικά σχεδιασμένη πίστα, όπου και γίνεται ο τελικός ποιοτικός έλεγχος. Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι από τη γραμμή παραγωγής να βγαίνει ένα αυτοκίνητο άψογο από πλευράς ποιότητας, στόχος για τον οποίο κρίσιμη είναι η συμβολή των προμηθευτών.
Τα περισσότερα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στα οχήματα προμηθεύονται από εταιρείες που βρίσκονται στην Αγγλία ή την Ευρώπη. Από την Ιαπωνία έρχεται ένα μικρό ποσοστό, που περιλαμβάνει διάφορα εξαρτήματα των οποίων η παραγωγή απαιτεί σημαντική επένδυση και, συνεπώς, συμφέρει περισσότερο να μεταφερθούν, ακόμα και αν βρίσκονται μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Σε γενικές γραμμές, το στοκ από εξαρτήματα που διαθέτει το εργοστάσιο είναι αρκετό για μία ημέρα παραγωγής, έτσι ώστε και να υπάρχει ασφάλεια απέναντι σε απρόβλεπτες καταστάσεις και τα έξοδα αποθήκευσης να είναι περιορισμένα.
Οι εργαζόμενοι, παρά την όποια ανασφάλεια δημιουργεί το γεγονός ότι χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία παρέχουν ιδιαίτερα ελκυστικές συνθήκες για την κατασκευή αυτοκινήτων, δεν το βάζουν κάτω. Το μέλλον σίγουρα δεν είναι εύκολο, όπως και για τα περισσότερα εργοστάσια της δυτικής Ευρώπης. Τον Οκτώβριο αναμένεται να σταματήσει η παραγωγή του Almera, ενώ την άνοιξη του 2007 το ίδιο θα συμβεί και για το Primera. Η ανακοίνωση, όμως, ότι ένα νέο μοντέλο θα βρεθεί στη γραμμή παραγωγής τους μέχρι το τέλος του χρόνου τούς δίνει ελπίδα για το μέλλον.
Ο Κόλιν Ντοντζ μας μιλά για...
... την απόδοση του εργοστασίου και τα μελλοντικά σχέδια.
Για εμάς είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί, ώστε να συνεχίσει η εταιρεία να επιλέγει τη συγκεκριμένη μονάδα για να παράγει αυτοκίνητα. Είναι μια επίπονη προσπάθεια, όμως, μέχρι στιγμής, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα καταφέρνουμε πολύ καλά.
... τη σχέση με τους προμηθευτές.
Οι μικρότεροι χρόνοι εξέλιξης και η βελτίωση της ποιότητας ασφαλώς δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια κι επένδυση, και από την πλευρά των προμηθευτών μας. Για εμάς δεν υπήρχε άλλος δρόμος. Οι προμηθευτές μας έπρεπε να ακολουθήσουν τις επιδιώξεις μας, ειδάλλως απλώς δε θα μπορούσε να συνεχιστεί η συνεργασία μας.
... το κατά πόσο επηρέασε το εργοστάσιο η ισοτιμία ευρώ-λίρας Αγγλίας.
Ήταν ένα στοιχείο που μας απασχόλησε για αρκετά χρόνια. Υπήρξε μεγάλη ανησυχία για το θέμα, από πλευράς τόσο δικής μας όσο και του κ. Γκον. Πλέον, όμως, έχουμε καταφέρει να μην επηρεαζόμαστε από αυτόν τον παράγοντα, αφού μπορέσαμε να ισοσταθμίσουμε τα ποσά που ξοδεύουμε σε ευρώ με εκείνα που λαμβάνουμε σε λίρες Αγγλίας.
Ο 51χρονος Κόλιν Ντοντζ εντάχθηκε στο δυναμικό της εταιρείας το 1984, όντας ένας από τους πρώτους εργαζομένους που προσλήφθηκαν στις νέες εγκαταστάσεις. Από το 2001 κατέχει τον τίτλο του αντιπροέδρου της Nissan Europe και είναι υπεύθυνος για την παραγωγή και τα logistics (σχέση με προμηθευτές και συνολική διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας) της εταιρείας στην Ευρώπη.
Ο Στεφάν Σβαρτς μας μιλά για...
... την επιλογή του Λονδίνου.
Οι σχεδιαστές είμαστε σαν σφουγγάρια και θέλουμε να απορροφούμε όσο περισσότερα πράγματα γίνεται. Το Λονδίνο είναι μια υπέροχη πόλη, που παρέχει πλήθος ερεθισμάτων για ένα σχεδιαστή, λόγω της έντονης ζωής και της μίξης πολλών πολιτισμών. Παράλληλα, βρίσκεται αρκετά κοντά στο Κράνφιλντ, όπου είναι το κέντρο εξέλιξης της εταιρείας, και, συνεπώς, η επικοινωνία μας είναι πιο εύκολη.
... τη σχεδιαστική ταυτότητα της εταιρείας.
Οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες σχεδιάζουμε έχουν να κάνουν με την ιαπωνική ταυτότητα της εταιρείας, την απλότητα, τις προχωρημένες φόρμες αλλά και την ποιότητα του προϊόντος.
... τη σχεδιαστική αναγέννηση της εταιρείας.
Η εταιρεία πήρε μερικές γενναίες αποφάσεις και μπορέσαμε να δημιουργήσουμε διαφορετικές φόρμες. Φυσικά, στην πορεία έγιναν και λάθη, αλλά τα έχουμε αναγνωρίσει, αναλύσει και δε θα τα επαναλάβουμε στο μέλλον. Το γεγονός ότι η Nissan δεν έχει μια βαριά σχεδιαστική κληρονομιά μάς βοηθά να είμαστε πιο δημιουργικοί και να έχουμε περισσότερη ελευθερία.
Γεννημένος στην Ελβετία, ο Στεφάν Σβαρτς ανήκε στην πρώτη χρονιά αποφοίτων του φημισμένου Art Centre College of Design στη χώρα του. Το Φεβρουάριο του 1994 ξεκίνησε να δουλεύει στο τότε σχεδιαστικό κέντρο της Nissan στη Γερμανία, ενώ δέκα χρόνια αργότερα ανέλαβε καθήκοντα διευθυντή σχεδιασμού στο NDE. Εκτός των άλλων, υπήρξε υπεύθυνος για το σχεδιασμό της τελευταίας γενιάς του Primera και του πρωτοτύπου Kino, που παρουσιάστηκε στο Σαλόνι του Τόκιο το 2001.
Βασισμένο στο πρωτότυπο Qashqai, που παρουσιάστηκε το 2004 στη Γενεύη, η Nissan ετοιμάζεται να παρουσιάσει ένα νέο μοντέλο, με την κωδική ονομασία P32L, το οποίο θα συνδυάζει διαστάσεις μικρομεσαίου μοντέλου με χαρακτηριστικά SUV. Η παρουσίαση του P32L θα γίνει στο Σαλόνι αυτοκινήτου στο Παρίσι το Σεπτέμβριο, ενώ η παραγωγή θα ξεκινήσει στο εργοστάσιο του Σάδερλαντ το Δεκέμβριο.
Έτος Αριθμός εργαζομένων Παραγωγή αυτοκινήτων
1986 470 5.139
1990 2.700 76.239
1994 4.076 205.195
1998 4.141 288.838
2002 4.700 297.719
2005 3.782 315.297
3.035 στρέμματα η συνολική έκταση των εγκαταστάσεων της NMUK.